"Top EUROPEAN Partner in DIGITAL Manufacturing"

Image

"Planarki" - cześć 1. (pierwsze kroki)

Ten wpis stanowi rozpoczęcie się pewnej serii na blogu omawiającej tzw. "planarki".
Są to istniejące już od dawna operacje, które niestety często nie zostały przez programistów należycie poznane, a co za tym idzie stanowią one również niedoceniony obszar NXa.
Narzędzie to jest za razem bardzo proste ale i bardzo skuteczne oraz mocno niezawodne.
Na początku warto sobie odpowiedzieć na pytanie "czym są planarki" ?
Są dwie najczęściej spotykane szkoły:

  • operacje zawarte w Type (Typ)mill_planar
  • operacje które można utworzyć w oparciu o krzywe (takie elementy jak ścianki i bryły są często bardzo pomocne ale na dobrą sprawę możemy sobie poradzić bez nich)


W całej serii wpisów na temat "planarek" umownie będziemy trzymać się "drugiej szkoły" i pomimo, że podstawowy przykład (na którym będziemy poznawać prezentowane funkcjonalności NXa) jest modelem bryłowym, to skupimy się wyłącznie na operacjach, które z powodzeniem można by było zastosować na płaskim pliku typu DXF, czy DWG.

To też może stanowić dla programisty pewną cechę rozpoznawczą. Jeśli chcesz mieć pewność, że mówisz o "planarce" w przedstawionym tu powyżej, drugim tego słowa znaczeniu to zadaj sobie pytanie: "czy mogę użyć tej operacji na rysunku płaskim" ?

Podstawowymi operacjami jakie można by zaliczyć do "planarek" będą:

  • Planar Mill (Frezowanie płaskie)
  • Planar Profile (Profil Płaski)
  • Cleanup Corners (Wygładzanie naroży)
  • Finish Walls (Wykończenie ścian)
  • Finish Floor (Wykończenie dna)
  • Profile 3D (Profil 3D)

Charakteryzując pokrótce te operacje można by przyjąć, że:

  • Planar Mill to obróbka zgrubna, Cleanup Corners to obróbka resztek, Finish Walls to wykończenie ścianek bocznych, Finish Floor to wykończenie płaskiego dna. Te 4 operacje są w pewnym sensie bliźniacze i odpowiednio zmieniając w nich parametry możemy dość płynnie przechodzić z jednej operacji w inną (pozostając w tym samym oknie definicji operacji). Czyli prościej rzecz ujmując jeśli dysponujemy odpowiednią wiedzą to możemy przerobić np. Planar Mill na Finish Walls i odwrotnie.
  • Planar Profile to dość nietypowa operacja, która nie umożliwia wyboru szyku skrawania. Największą jednak zaletą tej operacji jest możliwość użycia specjalnego narzędzia MILL_USER_DEFINED. Zasadniczo jest to jedyna obróbka, która daje nam taką możliwość. Nie będziemy się tutaj szczegółowo zajmować tym zagadnieniem ponieważ ten temat został już przedstawiony przy okazji innego wpisu: https://www.camdivision.pl/pl/blog/narzedzia-specjalne-wczytywanie-bryly-jako-narzedzie-w-nx-cam
  • Profile 3D to szczególna operacja. Po pierwsze znajduje się ona na innej karcie operacji w Type (Typ)mill_contour (co powoduje, że przez część osób nie będzie uznawana jako "planarka" - zwolennicy "pierwszej szkoły"). Po drugie to jedyna z dotychczas wymienionych obróbek, która umożliwia symultaniczną pracę narzędzia w płynnych trzech osiach.

Przedstawiona powyżej charakterystyka jest oczywiście tylko umowna i stanowi pewien punkt wyjściowy wprowadzający nas w temat. W praktyce jednak dobrze wiemy, że "wszystkie chwyty są dozwolone" i wiele zależy od wyobraźni oraz inwencji twórczej programisty. Bo któż może nam np. zabronić wykonać zgrubnie kieszonkę, używając obróbki do wykończenia ścian - jeśli sama kieszonka jest węższa niż 2D narzędzia, frez zagłębia się poza materiałem i pozostawiliśmy technologiczny naddatek na wykończenie - to trudno mówić o jakimś błędzie (po prostu nazwa operacji będzie nieco dziwna - ale sama technologia jest OK).


Podczas całej tej serii wpisów omawiane będą tylko opcje bezpośrednio związane z tworzeniem i definicją "planarek". Nie zostaną natomiast szczegółowo przedstawiane takie zagadnienia jak: naddatki, zaokrąglenia ścieżki w narożach, pomocnicze ruchy wejścia/wyjścia, posuwy i obroty itd. Te parametry powinny być znane z innych operacji, a nie da się omówić jednocześnie wszystkiego.

Warunki podstawowe powstania operacji Planar Mill (Frezowanie płaskie)

Ale do rzeczy ...

Aby utworzyć obróbkę 2D po krzywej potrzebne są 3 podstawowe warunki. Należy zdefiniować:

  1. Kształt krzywej - w oparciu o ten właśnie kształt będzie powstawać ścieka narzędzia
  2. Poziom rozpoczęcia obróbki (początek materiału do sfrezowania)
  3. Poziom zakończenia obróbki (dno, poziom zakończenia frezowania)

Jeśli chodzi o operację Profile 3D (Profil 3D) - tam zasada jest nieco inna bo definiuje się jedynie pierwszy warunek (ale jak sama nazwa wskazuje można tu uzyskać obróbkę 3D). Pomińmy więc na tą chwilę ten typ ścieżki narzędzia.

W tym wpisie konkretnie skupimy się na operacji Planar Mill (Frezowanie płaskie), a w zasadzie tylko na jej podstawach. 
Na początek wyfrezujemy małą, prostokątną kieszonkę.

Od ogółu ...
W wielkim skrócie wyjaśnię co będziemy robić za chwilę.

Wszystko co najważniejsze dzieje się w dwóch oknach dialogowych.
W pierwszym z nich (posługując się jedną z trzech podstawowych metod) wskazujemy kształt krzywej (1. warunek) i określamy jej położenie po rzutowaniu (2. warunek).
W drugim oknie dialogowym określamy dno (3. warunek).

Do szczegółu ...
A teraz to samo ale już w większym rozwinięciu zagadnienia.

Ważnym miejscem, do którego należałoby zajrzeć jest Specify Part Boundaries (Określ granice części). To tutaj definiuje się dwa pierwsze warunki (kształt krzywej i poziom rozpoczęcia obróbki).
Na początek należy wybrać, którąś z opcji parametru Selection Method (Metoda wyboru) - to od niego zależy co będziemy wskazywać (ale o tym nieco szerzej za chwilę). Jako najbardziej obrazowe i "łopatologiczne" można by było na początek zalecić wskazywanie Curve (Krzywe).
Oczywiście kolejność wybierania opcji w oknie dialogowym jest dowolna ale moim zdaniem najprzyjemniej robić to tak, że po wybraniu Selection Method (Metoda wyboru) uzupełnia się pozostałe parametry: Boundary Type (Typ granicy), Tool Side (Bok narzędzia), Plane (Płaszczyzna) i dopiero na końcu dokonuje wskazania kształtu obrabianego.

Trzymając się wspomnianej zasady ustawiamy:
  • Selection Method (Metoda wyboru) jako Curve (Krzywe) - Bo najbardziej obrazowa metoda.
  • Boundary Type (Typ granicy) jako Closed (Zamknięte) - Ten parametr występuje tylko w połączeniu z opcją Curves (Krzywe) oraz Points (Punkty). W obróbce zgrubnej zasadniczo zawsze przyjmujemy kształt obrabiany jako zamknięty - nawet jeśli jest kieszenią otwartą.
  • Tool Side (Bok narzędzia) jako Inside (Wewnątrz) - Za chwilę pokarzemy zewnętrzny obrys kieszeni jako kształt obrabiany i oczywiste jest, że nasze narzędzie będzie miało pracować w środku tej kieszeni.
  • Plane (Płaszczyzna) - to bardzo ważny moment. Tu następuje określenie warunku 2. - gdzie ma zaczynać się nasza obróbka (od jakiej wysokość ma pracować narzędzie). Warto też wiedzieć, że niezależnie na jakim poziomie dokonamy wskazania (ścianki, krzywych, bądź punktów) zostanie ono zrzutowane na tą właśnie płaszczyznę i to tutaj NX przyjmie, że rozpoczyna się materiał jaki musi sfrezować. Program sam może zaproponować domyślną wysokość Automatic (Automatycznie) lub możemy ręcznie określić gdzie ma być początek obróbki Specify (Określ). Druga z możliwości jest zapewne bardziej przejrzysta (a przynajmniej na etapie poznawania operacji). Zielony "ptaszek" przy Specify Plane (Określ płaszczyznę) informuje o tym, że płaszczyzna początkowa została określona. W naszym przykładzie będzie to oczywiście górna powierzchnia płyty.


Więc teraz możemy przystąpić do wskazania obrabianego kształtu (warunek 1.). Tu wrócimy do parametru Selection Method (Metoda wyboru) i jego kilku możliwości wyboru. Na wstępnie zaznaczę, że cokolwiek wybierzemy to efekt końcowy będzie taki sam. Niezależnie czy będziemy wskazywać ścianki, krzywe, czy punkty to zawsze na końcu nasze wskazanie zostanie zamienione na krzywe, które będą zrzutowane na Plane (Płaszczyzna).

Do wyboru mamy:

  • Face (Ścianka) - wskazywać można tylko płaskie ścianki. Po wskazaniu zostaną utworzone krzywe na krawędziach ścianki i poddane rzutowaniu.
  • Curves (Krzywe) - najbardziej obrazowa i namacalna opcja gdyż to co się wskazuje jest obrabianym kształtem (który oczywiście jeszcze ulega rzutowaniu).
  • Points (Punkty) - wskazane punkty są łączone w odcinki za pomocą krzywych i rzutowane. Na koniec nasze wskazanie byłoby domykane w zamknięty obszar ponieważ Boundary Type (Typ granicy) mamy jako Closed (Zamknięte).
  • Permanent Boundary (Stała granica) - jest to już opcja archiwalna. Możliwość tworzenia stałych granic występowała do NX 10 włącznie. Obecnie nie można tworzyć takich obiektów i opcji tej możemy użyć jedynie w przypadku otwierania starego projektu, gdzie takowe granice już istnieją. Ze względu na bardzo marginalne znaczenie tego parametru nie będziemy się nim zajmować. Być może w przyszłych wersjach NX zostanie on całkowicie wyłączony.

Na koniec po dokonaniu wskazania na liście granic List (Lista) pojawi się nowy element. W zależności od użytej opcji Selection Method (Metoda wyboru) może być nieco inny opis zastosowanych parametrów (na pokazanym przykładzie użyto Curves (Krzywe) ). W głównym oknie graficznym efekt jednak będzie taki sam - 4 krzywe zrzutowane na wybraną płaszczynę początku obróbki.
Tym samym mamy spełniony warunek określenia kształtu krzywej, na podstawie której będzie tworzona ścieżka narzędzia.

Pozostaje nam spełnić ostatni, 3. warunek - określić dno.
W tym celu wystarczy wskazać płaszczyznę w Specify Floor (Określ dno). W naszym przypadku możemy kliknąć na ściankę dna.

Wskazówka:
Oczywiście korzystając np. z płaskiego rysunku DXF nie byłoby możliwości aby kliknąć ściankę. Nie stanowi to jednak większego problemu. Należałoby się wtedy posługiwać głębokością definiowaną np. względem układu WCS.
Dla przykładu w naszym konkretnym przypadku płaszczyzna początkowa byłaby ustawiona jako ZC = 0 [mm], a płaszczyzna dna jako ZC = -5 [mm].

To już wystarczy aby powstała ścieżka narzędzia.

Warto jednak jeszcze zajrzeć do Cut Levels (Poziomy obróbki) i wprowadzić warstwę skrawania aby frezowanie kieszeni nie odbywało się "na jedno przejście".
Poza tym można dokonać kilku "kosmetycznych" ale bardzo pomocnych zmian jak: wygładzenie ścieżki w narożnikach, kontrola naddatków i tolerancji, zmiana wejść/wyjść narzędzia itd. Jak już było powiedziane na wstępnie nie będziemy się jednak zajmować tymi opcjami.


Wiele kieszeni w jednej operacji

Jeżeli nasze kieszenie mają takie samo dno obróbki to istnieje możliwość, że "upieczemy dwie pieczenie ja jednym ruszcie" (czyli możemy je wyfrezować za pomocą jednej operacji).
Wystarczy w Specify Part Boundaries (Określ granice części) kliknąć przycisk Add New Set (Dodaj nowy zestaw) i zdefiniować nową krzywą, która na koniec zostanie dodana do pola List (Lista).
Oczywiście jeśli mamy do obróbki więcej zakresów to możemy dowolnie dodawać je do istniejącej już listy.


Lista granic, a lista członków

Na koniec tej części zasygnalizuję tylko jeszcze jedno zagadnienie.
Chodzi o pojęcie listy granic i listy członków. Nie będziemy go szczegółowo rozwijać ponieważ temat jest szeroki ale warto dla rozpoznania sprawy "włożyć kij w mrowisko".

Gdy wejdziemy do Specify Part Boundaries (Określ granice części) możemy znaleźć dwa pola List (Lista)
  • Pierwsze takie pole znajduje się na belce Boundaries (Granice) - jest to lista granic.
  • Drugie pole znajduje się na belce Members (Członkowie) - jest to lista członków.


O co w tym wszystkim chodzi ?

Nasz pierwszy zestaw na belce Boundaries (Granice) to pierwsza kieszeń. Po określeniu kształtu tej kieszeni i zrzutowaniu go na Plane (Płaszczyzna) otrzymaliśmy 4 krzywe stanowiące podstawę do ścieżki narzędzia dla tej kieszeni. Te 4 krzywe to właśnie członkowie z pola List (Lista) na belce Members (Członkowie). Czyli są to 4 krawędzie boczne kieszeni, tworzące razem prostokąt.

Nasz drugi zestaw na belce Boundaries (Granice) to druga kieszeń. Jak łatwo zauważyć na belce Members (Członkowie) w polu List (Lista) widać, że tutaj mamy aż 8 członków. Dzieje się tak dlatego, że druga kieszeń ma zaokrąglone narożniki. Czyli są to 4 krawędzie boczne kieszeni + 4 zaokrąglenia naroży, które tworzą razem prostokąt z zaokrąglonymi rogami.

Tyle na razie wystarczy w temacie listy granic i listy członków.
Będziemy do tego wracać przy okazji kolejnych wpisów o "planarkach".
Zapamiętaj, że coś takiego jest, a jak tą wiedzę można praktycznie wykorzystać dowiesz się w przyszłych częściach z tej serii na blogu.

Kolejną, drugą część z serii wpisów o "planarkach" znajdziesz tutaj:
https://www.camdivision.pl/pl/blog/planarki-czesc-2-zestawy-granic-zalezne-od-siebie

Witaj w CAMdivisionPL | EN

# Blog NX CAD/CAE/CAM 
Nasze kanały: social facebooksocial facebooksocial facebooksocial facebook